Bằng tốt nghiệp đại học không chỉ là minh chứng cho quá trình học tập và nỗ lực của sinh viên trong nhiều năm mà còn là cơ sở pháp lý để bạn bước vào thị trường lao động hoặc học tập ở bậc cao hơn. Việc hiểu rõ cách thức tính điểm, xếp loại bằng tốt nghiệp và các vấn đề pháp lý xoay quanh bằng cấp sẽ giúp bạn chủ động hơn trong kế hoạch học tập, sự nghiệp cũng như giải quyết các vấn đề phát sinh như mất bằng, cần cấp lại bản sao, công chứng bằng, hoặc điều chỉnh thông tin trên bằng.
Trong bài viết dưới đây, bangdaihoc.net sẽ cùng bạn tìm hiểu toàn diện về:
- Các loại bằng đại học đang được công nhận tại Việt Nam.
- Phương pháp tính điểm và xếp loại học lực theo quy định của Bộ Giáo dục & Đào tạo.
- Những yếu tố ảnh hưởng đến kết quả xếp loại bằng tốt nghiệp.
- Hướng dẫn xử lý khi mất bằng hoặc cần công chứng.
- Câu trả lời cho các thắc mắc thường gặp liên quan đến văn bằng.
Các Loại Bằng Tốt Nghiệp Đại Học Theo Quy Định
Hiện nay, theo hệ thống giáo dục quốc dân và Thông tư 08/2021/TT-BGDĐT của Bộ Giáo dục & Đào tạo, sinh viên sau khi tốt nghiệp đại học sẽ được cấp bằng theo đúng lĩnh vực chuyên ngành đã theo học. Mỗi loại bằng phản ánh đặc thù chuyên môn của ngành nghề và có giá trị pháp lý tương đương nhau. Cụ thể:
- Bằng kỹ sư
Được cấp cho sinh viên tốt nghiệp các chương trình đào tạo về kỹ thuật, công nghệ, cơ khí, xây dựng, công nghiệp, điện – điện tử, kỹ thuật ô tô, kỹ thuật môi trường… - Bằng kiến trúc sư
Dành cho sinh viên tốt nghiệp ngành kiến trúc, quy hoạch đô thị, thiết kế không gian đô thị, hoặc các lĩnh vực liên quan đến mỹ thuật công trình. - Bằng bác sĩ, dược sĩ
Là loại bằng dành cho sinh viên tốt nghiệp trong khối ngành khoa học sức khỏe như y đa khoa, y học cổ truyền, dược học, điều dưỡng, răng – hàm – mặt… - Bằng cử nhân
Áp dụng cho các ngành học thuộc khối xã hội – nhân văn như kinh tế, luật, giáo dục, tâm lý học, ngôn ngữ học, xã hội học, quan hệ quốc tế… - Các bằng cấp đặc thù khác
Một số ngành có thể được cấp bằng riêng như bằng sư phạm, bằng kỹ thuật viên, hoặc các chương trình liên kết quốc tế có danh xưng bằng cấp riêng.
Phân Loại Xếp Hạng Bằng Tốt Nghiệp Đại Học
Việc xếp loại bằng đại học được căn cứ trên điểm trung bình tích lũy và tuân thủ theo chuẩn của Thông tư 08/2021/TT-BGDĐT. Có hai hình thức tính phổ biến: theo thang điểm 10 và thang điểm 4.
1. Cách tính theo thang điểm 10 (phổ biến nhất)
Mỗi học phần sinh viên tham gia sẽ có các điểm thành phần như: kiểm tra giữa kỳ, điểm chuyên cần, điểm thi cuối kỳ… Tùy từng trường mà tỷ lệ phần trăm các đầu điểm sẽ khác nhau, nhưng thường điểm học phần sẽ được tính như sau:
Điểm học phần = (Điểm giữa kỳ x 0.3) + (Điểm cuối kỳ x 0.7)
Sau đó quy đổi điểm học phần sang thang chữ:
- A: 8.5 – 10.0 (Giỏi)
- B: 7.0 – 8.4 (Khá)
- C: 5.5 – 6.9 (Trung bình)
- D: 4.0 – 5.4 (Yếu, vẫn được tính là đạt)
- F: < 4.0 (Không đạt)
Sinh viên có điểm F buộc phải học lại học phần đó, và điểm D là ngưỡng thấp nhất để học phần được tính vào tổng tín chỉ tích lũy.
2. Cách tính theo thang điểm 4 (GPA)
Phương pháp này quy đổi điểm chữ về thang điểm số như sau:
- A = 4.0
- B = 3.0
- C = 2.0
- D = 1.0
- F = 0.0
GPA (Grade Point Average) = Tổng (Điểm từng môn x số tín chỉ môn đó) / Tổng tín chỉ
GPA được dùng để xác định loại bằng tốt nghiệp:
- Xuất sắc: GPA ≥ 3.60
- Giỏi: GPA từ 3.20 – 3.59
- Khá: GPA từ 2.50 – 3.19
- Trung bình: GPA từ 2.00 – 2.49
Các Tiêu Chí Ảnh Hưởng Đến Xếp Loại Tốt Nghiệp
Ngoài điểm GPA, nhiều trường đại học còn xét thêm các yếu tố:
- Thời gian học tập: Những sinh viên hoàn thành đúng hoặc sớm hạn thường có ưu thế hơn.
- Vi phạm kỷ luật: Nếu từng bị xử lý kỷ luật từ mức cảnh cáo trở lên, sinh viên sẽ không được xếp loại giỏi hoặc xuất sắc.
- Điểm luận văn, đồ án tốt nghiệp: Ở nhiều trường, nếu sinh viên chọn làm khóa luận, đồ án tốt nghiệp sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến GPA.
- Học lại hoặc thi lại: Có thể bị giới hạn ở một mức xếp loại nhất định (ví dụ không xếp loại xuất sắc nếu từng học lại).
Thủ Tục Làm Lại Bằng Đại Học Khi Bị Mất
Bằng tốt nghiệp đại học bản gốc chỉ được cấp một lần duy nhất, theo Điều 18 Thông tư 21/2019/TT-BGDĐT. Nếu làm mất, bạn không được xin cấp lại bản gốc mà chỉ có thể xin bản sao từ sổ gốc.
Cơ quan có thẩm quyền
Người học cần nộp hồ sơ tại trường đại học nơi đã cấp bằng, hoặc Sở Giáo dục và Đào tạo nếu được chỉ định. Trong một số trường hợp, người học cần liên hệ trực tiếp phòng đào tạo của trường hoặc phòng công tác sinh viên để được hướng dẫn cụ thể.
Hồ sơ xin cấp lại bản sao gồm:
- Đơn đề nghị cấp bản sao bằng tốt nghiệp (mẫu do trường cung cấp).
- Bản sao CMND/CCCD.
- Giấy tờ chứng minh mất bằng (nếu có, ví dụ: biên bản mất đồ, giấy xác nhận từ công an địa phương).
- Bản sao văn bằng (nếu còn) để đối chiếu thông tin.
- Giấy ủy quyền có công chứng (nếu nhờ người khác đi làm).
- Lệ phí cấp bản sao, dao động từ 30.000 – 80.000 đồng/bản tùy từng trường.
Thời gian giải quyết
Thông thường, trong vòng 5 ngày làm việc kể từ khi nhận đủ hồ sơ hợp lệ, trường hoặc cơ quan có thẩm quyền sẽ cấp bản sao. Nếu không đồng ý cấp lại, cơ quan này phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.
Thủ Tục Chỉnh Sửa Thông Tin Trên Văn Bằng, Chứng Chỉ
Trong trường hợp bằng tốt nghiệp có sai sót về thông tin như họ tên, ngày sinh, giới tính,… người học có thể yêu cầu điều chỉnh. Thủ tục như sau:
Hồ sơ chỉnh sửa thông tin gồm:
- Đơn đề nghị chỉnh sửa nội dung văn bằng, chứng chỉ.
- Bản gốc văn bằng hoặc chứng chỉ cần chỉnh sửa.
- Giấy tờ chứng minh sự thay đổi (Giấy khai sinh, trích lục hộ tịch…).
- CMND/CCCD của người yêu cầu.
Cơ quan xử lý
- Cơ sở giáo dục đã cấp bằng.
- Hoặc Sở Giáo dục và Đào tạo quản lý (nếu được ủy quyền).
Hình thức xử lý
Việc chỉnh sửa được thực hiện thông qua quyết định hành chính, không sửa trực tiếp trên văn bằng. Quyết định sẽ được lưu trong sổ cấp bằng và được ghi chú ở phụ lục văn bằng gốc.
Xem bài viết chi tiết về: Thủ Tục Làm Lại Bằng Đại Học Khi Bị Mất: Hướng Dẫn Chi Tiết và Đầy Đủ Nhất.
Các Câu Hỏi Thường Gặp
1. Thi lại có ảnh hưởng đến xếp loại bằng không?
Có. Nếu bạn phải học lại hay thi lại bất kỳ môn nào, nhiều trường sẽ không xếp loại Xuất sắc hoặc Giỏi cho bạn, dù GPA đủ điều kiện.
2. Có thể chỉnh sửa thông tin trên bằng nếu bị sai không?
Có. Bạn cần làm đơn đề nghị chỉnh sửa kèm theo giấy tờ chứng minh như khai sinh, hộ khẩu, giấy xác nhận… Nơi chỉnh sửa là phòng Đào tạo hoặc Sở Giáo dục.
3. Có thể học lên Thạc sĩ với bằng loại Trung bình không?
Có thể. Một số trường vẫn cho phép nộp hồ sơ nếu đạt yêu cầu về GPA, nhưng sẽ phải bổ sung điều kiện hoặc vượt qua kỳ kiểm tra năng lực đầu vào.
Kết Luận
Việc hiểu rõ cách tính và xếp loại bằng đại học không chỉ giúp sinh viên định hướng đúng trong quá trình học mà còn là nền tảng để chuẩn bị tốt cho sự nghiệp tương lai. Những yếu tố như GPA, luận văn, vi phạm kỷ luật hay việc mất bằng đều có thể ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người học.
Nếu bạn đang gặp khó khăn trong việc xin cấp lại bằng, công chứng văn bằng hay cần hỗ trợ xử lý hồ sơ học tập chuyên nghiệp – hãy liên hệ với bangdaihoc.net. Chúng tôi chuyên cung cấp các giải pháp làm hồ sơ học vấn uy tín, nhanh gọn và bảo mật tuyệt đối.
